(herbu Dryja) – urodził się 23 maja 1788 r. w Turwi, w rodzinie starosty kościańskiego – Józefa Chłapowskiego i jego żony Urszuli z domu Moszczeńskiej. Matka zmarła bardzo wcześnie i osierociła go w wieku 8 lat.
Wcześniej, gdy Dezydery miał 7 lat, nastąpił trzeci rozbiór Polski i zniknęła ona z map świata. Cała Wielkopolska i tym samym posiadłość Chłapowskich znalazła się pod zaborem pruskim.
Nauki pobierał Dezydery w szkole pijarów w Rydzynie koło Leszna, a od roku 1802 w pułku dragonów pruskich, potem (do roku 1906) – w wojskowej szkole artylerii w Berlinie.
W tamtym czasie w Europie, cesarz Francji, Napoleon Bonaparte, podbija coraz większą ilość państw i w końcu wkracza do Prus. Wlewa to nadzieję w serca Polaków, którzy upatrują w tym szansę na wyzwolenie Polski. Dezydery Chłapowski wstępuje do nowouformowanego wojska polskiego, aby u boku Napoleona walczyć o wolność Polski. Zostaje mianowany porucznikiem wojska polskiego.
Wyróżnia się walecznością i umiejętnościami dowódczymi. Odznaczony zostaje francuskim orderem Legii Honorowej. Podczas wal o Gdańsk dostaje się do pruskiej niewoli, z której zostaje niedługo potem zwolniony.
Jego kariera wojskowa nabiera tempa. W 1807 r. otrzymuje awans na kapitana i zostaje adiutantem generała Henryka Dąbrowskiego. Rok później zostaje wezwany do Paryża i otrzymuje funkcję oficera ordynansowego samego Napoleona Bonaparte. Służba ta wyrabia u Chłapowskiego takie cechy charakteru jak: zdolność koncentracji, energia i szybkość w podejmowaniu ważnych decyzji. W latach 1808-1811 realizuje liczne zadania wojenne podróżując po całej Europie. W uznaniu swoich zasług zostaje mianowany baronem cesarstwa oraz podpułkownikiem armii napoleońskiej (ma zaledwie 21 lat).
Niestety w 1812 roku Napoleon ponosi klęskę podczas wyprawy na Moskwę, w której bierze udział także Chłapowski. W 1813 roku prosi Napoleona o zwolnienie ze służby, kiedy zauważa, że nie pomoże on sprawie polskiej.
W 1815 roku Chłapowski powraca do rodzinnej Turwi i rozpoczyna działalność rolniczą. Rozumie, że tylko silne ekonomicznie społeczeństwo polskie może stawić czoła zaborcy. Z tego powodu staje się pionierem nowoczesnego rolnictwa i nowatorem w zakresie uprawy ziemi i hodowli.
W latach 1818-1819 przebywa w Anglii i Szkocji, gdzie studiuje nowoczesną wiedzę rolniczą. Wracając do Turwi sprowadza nowoczesne narzędzia rolnicze, upowszechnia płodozmian i każe sadzić ochronne pasy drzew wokół swych pól.
W roku 1824, jako jeden z pierwszych w kraju, przeprowadza uwłaszczenie chłopów w Turwi. Staje się działaczem społecznym, posłem na poznański sejm prowincjonalny (potem wybrano go na wicemarszałka tego sejmu).
W 1830 roku, w Warszawie, wybucha zbrojne powstanie przeciwko zaborcy rosyjskiemu (Powstanie Listopadowe). Dezydery Chłapowski nie waha się i wyjeżdża do Warszawy zgłaszając się do znanego mu generała Józefa Chłopickiego. Otrzymuje awans na generała brygady i dowodzi brygadą wojsk powstańczych. Dowodzi w bitwie pod Grochowem, a w maju 1831 roku wyrusza na Litwę, gdzie dołączają do niego tysiące ochotników. Niestety nieudolność generała dowodzącego między innymi brygadą Chłapowskiego skutkuje klęską na Litwie. Sam Chłapowski i jego żołnierze zostają internowani.
W 1832 roku Chłapowski wraca z internowania do Turwi. Jego rodzinny majątek przejęli Prusacy i wytoczyli mu proces przed trybunałem w Wschowie. Otrzymał wyrok skazujący na 1 rok w twierdzy i 22.000 talarów grzywny (olbrzymia na tamte czasy suma). Wyrok odbył Chłapowski w twierdzy pod Szczecinem, a grzywnę zapłacił w całości. W więzieniu napisał swoje pierwsze dzieło „O rolnictwie“.
Po powrocie z więzinia całkowicie poświeca się działalności gospodarczej i społecznej. W 1836 roku uruchamia cukrownię. Ponownie podróżuje do Anglii i podpatruje nowatorskie rozwiązania rolnicze.
W 1841 roku jest współzałożycielem poznańskiego „Bazaru“.
Kiedy w 1848 roku wybucha „Wiosna Ludów‘ Chłapowski organizuje wojska na powiat kościański, które biorą udział w bitwie pod Książem.
Po upadku ruchów wolnościowych Chłapowski wraca do pracy w rolnictwie. Jest tak doceniany, że zostaje nawet posłem z regionu poznańskiego do sejmu pruskiego w Berlinie.
Kiedy w 1863 roku wybucha Powstanie Styczniowe, biorą w nim udział synowie Chłapowskiego (on sam jest już w zbyt sędziwym wieku) – Stanisław i Tadeusz.
27 marca 1879 roku generał dywizji Dezydery Chłapowski umiera w Turwi. Pochowany zostaje w Rąbiniu.
W 1899 roku ukazują się jego „Pamiętniki“.
Informacje pochodzą z: „Generał Dezydery Chłapowski. Życie i działalność“, opracowanie dr Józef Pielachowski, Poznań 1984.