Szkoła Podstawowa nr 11 im. gen. Dezyderego Chłapowskiego w Poznaniu

Okres II wojny światowej (1939-1945)

Dni
Godzin
Minut
Sekund

Do końca roku :)

„Okres okupacji: W dniu 1 września 1939 r. zebrało się kierownictwo XI i XXV szkoły w Kancelarii Kierownika 25 szkoły, aby odebrać trzymiesięczne pobory. Wszystkim było już wiadomo, że Niemcy napadli zdradziecko na Polskę przekraczając granice państwa. Dwie godziny później zaatakowali Niemcy Poznań rzucając kilkadziesiąt bomb m. i. i na nasz teren szkoły. Od bomby został uszkodzony pawilon frontowy 11 szkoły. Po tygodniu wkroczył napastnik do Poznania. (…) Pierwszą ofiarą aresztowań był nauczyciel Henryk Pużyński uczący przed wojną w XI szkole powszechnej a ostatnio w 25 szkole powsz.”. „1945 r.: Pawilony szkolne 11 i 25 szkoły powszechnej zamienili Niemcy na szpital wojskowy. Po wypędzeniu Niemców zajęły szpital wojska rosyjskie.” (Z zachowanej Kroniki Szkoły Powszechnej 25).

Kiedy 1 września 1939 r. Niemcy napadli na Polskę, 1 października nakazali wszystkim dzieciom ze szkół powszechnych (zamknięto szkoły średnie i wyższe), aby zgłaszały się do szkół, do których chodziły przed wojną. W wielu szkołach dzieci nie spotkały już swoich dyrektorów i części nauczycieli, którzy zostali aresztowani. Pojawili się nowi nauczyciele, przeważnie volksdeutche (osoby pochodzenia niemieckiego). Zakres nauki został zmniejszony do matematyki, przyrody, j. niemieckiego, gimnastyki i śpiewu. Lekcje odbywały się w formie wykładu w języku niemieckim, nie było żadnych podręczników. „Nauka” ta jednak nie trwała długo, ponieważ już na początku listopada szkoły zostały zamknięte.

W połowie 1940 r. uruchomiono w Poznaniu pięć placówek dla polskich dzieci: na Ratajach, w Naramowicach, przy ul. Kosynierskiej, Garncarskiej i Strusia. Stan ten jednak ulegał zmianie, jedne szkoły zamykano, inne otwierano.  

Od 1 października 1942 r. dzieci z Wildy zaczęły chodzić do szkoły na terenie swojej dzielnicy. Mimo tego, że Wilda posiadała przecież nowe przestronne budynki, Niemcy wyznaczyli dla 3 tys. dzieci najmniejszy i najgorszy pod względem warunków do nauki budynek  (przy dawnej Górnej Wildzie 129). Nauka trwała dwie godziny dziennie, na trzy zmiany po 50 dzieci na raz. Nie trwało to długo, ponieważ już po roku szkołę zamknięto.

Uczęszczanie do szkoły stanowiło dla dzieci niebezpieczeństwo, zdarzało się, że Niemcy niespodziewanie zabierali dzieci ze szkoły na dworzec kolejowy i wywozili koleją do okolicznych wsi na długie miesiące do pracy w gospodarstwach rolnych. W tamtych okrutnych czasach rodzice nigdy nie mogli mieć pewności czy ich dzieci w ogóle wrócą ze szkoły do domu.

Jedyną szansą na solidniejsze wykształcenie było tajne nauczanie, które mimo ryzyka więzienia, a nawet śmierci, organizowali polscy nauczyciele.

Tablica z budynku szkolnego przy ul. Prądzyńskiego 53

Dane kontaktowe

Szkoła Podstawowa nr 11 w Poznaniu
os. Wichrowe Wzgórze 119
61-699 Poznań
tel.(fax): (61) 823-04-31

Skip to content